DJabouti (Raxanreeb online) – Jabuuti ayaa la wareegtay hoggaanka Golaha Nabadda iyo Ammaanka ee Midowga Afrika (PSC) bishii Diseembar, taasoo ka dhigtay waddanka yar ee muhiimka ah laakiin istiraatiijiyada muhiimka ah u ah caqabadaha ugu waaweyn ee nabadda iyo ammaanka Afrika. Danjire Cabdi Maxamuud Eybe, oo ah ergayga joogtada ah ee Jabuuti u fadhiya Midowga Afrika, ayaa hoggaaminaya golahan xilli ay sii xumaanayso xasillooni darrada Geeska Afrika iyo xasaradaha qaaradda ee aan la xallin.

Ajandaha Jabuuti waxaa udub dhexaad u ah Geeska Afrika oo ay ka taagan tahay xiisad ka dhalatay heshiiska Itoobiya ay la gashay Somaliland ee ah inay hesho deked muhiim ah oo ku taal gacanka cadmeed. Soomaaliya oo u aragta Somaliland qayb ka mid ah dhulkeeda, ayaa cambaaraysay heshiiskaas oo ay ku tilmaantay mid xad-gudub ku ah qaranimadeeda. Jabuuti oo si gaar ah ugu taagan gobolkan aan xasiloonayn, ayaa isku dayday inay dejiso xiisadda iyadoo si ku meel gaar ah u siisay Itoobiya deked xaddidan.

Arrimaha kale ee sii cakiran ayaa ah gabagabada soo socda ee hawlgalka Midowga Afrika ee ku meel gaarka ah ee Soomaaliya (ATMIS) dhamaadka bisha December. PSC waa in ay wax ka qabataa dib u dhaca ku yimid bilaabista badalideeda, Howlgalka Xasilinta iyo Taageerada Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM), iyada oo maareyneysa khilaafyada ku saabsan deeqaha ciidamada. Soomaaliya ayaa si weyn uga soo horjeesatay ku lug lahaanshaha Itoobiya ee AUSSOM, iyadoo ku xirtay ka qeyb galkeeda heshiiska muranka dhaliyay ee Itoobiya ay la gashay Somaliland.
Marka laga soo tago Geeska, Jabuuti waxa ay wajaheysaa ajande badan oo ay ka mid yihiin colaadda ka socota Suudaan, oo malaayiin qof ku barakicisay, iyo qalalaasaha daba dheeraaday ee ka socda Bariga Kongo. Labada dhibaato ayaa ka tarjumaya dhibaatooyinka ballaaran ee ka jira hirgelinta hindisaha Midowga Afrika ee “Aamusinta Qoryaha”, kaas oo ujeedkiisu yahay in meesha laga saaro iskahorimaadyada hubeysan marka la gaaro 2030ka.

Sidoo kale waxaa weli taagan xiisada biyo xireenka Grand Ethiopian Renaissance Dam (GERD) ee u dhaxeysa Itoobiya iyo Masar, iyadoo Addis Ababa ay qeylo dhaan ka soo saartay hubka Masar u soo dirtay Soomaaliya. Dhibaatooyinkan is-daba-jooga ah waxay muujinayaan isku-xidhanaanshaha dabeecadda amniga Afrika iyo caqabadaha baaxadda leh ee horyaalla PSC.

Shir-guddoonka Jabuuti ayaa billowgii bishii December ka billowday Seminaarka heerka sare ee 11-aad ee heerka sare ee nabadda iyo amniga. Siminaarka ayaa diiradda lagu saaray ka hortagga argagixisada, dib-u-habaynta Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay, iyo xoojinta wada shaqaynta ka dhaxaysa PSC iyo xubnaha Afrikaanka ah ee Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay (A3 Plus). Dabayaaqada bisha, PSC waxa ay qaban doontaa kulan heer wasiir ah oo looga hadlayo qabanqaabada Soomaaliya ee ATMIS-ka kadib iyo la tashiyo aan toos ahayn oo lala yeelan doono wadamada uu ka socdo isbedelada siyaasadeed.