Muqdisho (Raxanreeb online) – Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud oo waraysi toos ah siiyey Al-jazeera waxa uu sii kordhiyey dhaleecaynta uu u jeedinayo Itoobiya isagoo ku eedeeyey dawladda ay jaarka yihiin in aanay ahayn oo keliya inay badda sharci-darrada ah ku raadsadaan heshiis muran badan dhaliyey oo ay la galeen Somaliland, balse ay farogelin qaawan ku hayaan xuduudka Soomaaliya.

Madaxweyne xasan sheikh Maxamuud waxa uu yidhi “Itoobiya ma sheeganayso oo kaliya qadiyada heshiiska Somaliland, balse waxa ay muddo dheer faragelin ku haysay arrimaha gudaha ee Soomaaliya”. Waxa uu carabka ku dhuftay in Itoobiya ay la wareegtay Garoomada Diyaaradaha ee Gobolka Gedo ee Soomaaliya iyo Hubka ay siiso Qabaa’ilka deegaanka, falkaas oo uu ku tilmaamay mid ay ku doonayso in ay fidno ku abuurto iyada oo faafisay warar khaldan oo ku saabsan ujeedka Masar ee Soomaaliya.

Madaxweynuhu waxa uu ku nuuxnuuxsaday in talaabooyinka Itoobiya oo uu ka mid yahay heshiiskii ay Somaliland la gashay hoggaamiyaha Somaliland Muuse Biixi 1-dii January, ujeeddadeeduna ahayd in la sameeyo marin badeed dhan 20 KM oo la xidhiidha dano ciidan iyo kuwo ganacsi, ay yihiin xad-gudub cad oo ka dhan ah madax-bannaanida Soomaaliya. “Isku daygan lagu doonayo in lagu qabsado qayb ka mid ah Soomaaliya waa sharci-darro, lamana aqbali doono,” ayuu Maxamuud ku dhawaaqay, isagoo si cad u diiday in laga xaajoodo arrinta.

Waxyaabihii u dambeeyay waxaa ka mid ah heshiiskii amniga ee Soomaaliya ay la gashay Masar, kaasoo keenay in hub loo soo daabulo Muqdisho, taasoo keentay welwelka Itoobiya ee ku aaddan xasilloonida gobolka iyo cabsida laga qabo in hubkaas ay gacanta ku dhigaan Al-Shabaab.

Iyada oo taas ka jawaabaysa, Itoobiya waxay dejisay ilaa 10,000 oo askari oo ku sugan gobollada xadka, joogitaanka Madaxweyne Maxamuud waxa uu doonayaa in uu ku beddelo ciidammada Masar oo qayb ka ah isbeddelka soo socda ee hawlgalka Midowga Afrika.

Xiisadda ka dhex aloosan Soomaaliya iyo Itoobiya, oo ay ka dhalatay muran dhuleed iyo istiraatijiyad ciidan oo istaraatiijiyadeed, ayaa sawir adag ka bixinaya siyaasadda juquraafi ee Geeska Afrika, taas oo saameyn ku leh xasilloonida gobolka oo ballaaran.