Muqdisho )Raxanreeb online) – Al-shabaab ayaa sii kordhisay weerarada ka dhanka ah dadka rayidka ah ee ku dhaqan magaalada Muqdisho, iyagoo beegsanaya goobaha ganacsiga iyo shaqsiyaadka u hoggaansamaya amarka dowladda Soomaaliya ee ah in lagu rakibo Kaamirooyinka CCTV-ga. Waajibaadka, oo qayb ka ah hindise ballaaran oo amniga magaalooyinka ah, ayaa ka kiciyey gacan ka hadal ka yimid kooxda xagjirka ah, taasoo hoosta ka xariiqday dheelitirka jilicsan ee u dhexeeya tallaabooyinka amniga iyo badbaadada rayidka ee caasimadda Soomaaliya.
Laga soo bilaabo Oktoobar 2024, ACLED waxay diiwaangelisay 23 shil oo rabshado siyaasadeed ah oo ka dhacay Muqdisho, taasoo keentay 37 dhimasho ah. Ku dhawaad 40% dhacdooyinkan ayaa lala xiriiriyay aargoosiga Al-Shabaab ee xarumaha CCTV-ga. Weeraradan ayaa curyaamiyay xaafado muhiim ah, iyadoo suuqyada degmooyinka Yaaqshiid iyo Heliwaa ay albaabada u laabeen iyadoo cabsi laga qabo in rabshado ay dhacaan.
“Al-Shabaab waxa ay diraysaa fariin arxan darro ah oo ah: la shaqeeya madaxda, adigana waxaad noqotaan bartilmaameed,” ayuu yiri Xasan Cali oo ah falanqeeye dhanka ammaanka ah oo fadhigiisu yahay Muqdisho. 28-kii Oktoobar, afar qof oo ganacsato ah ayaa lagu dilay xaafadda Misaanka Dhuxusha, labo qof oo rayid ah ayaa toddobaadyo ka dib lagu dilay Sarkuus. Milkiilayaasha meheradaha ayaa hadda wajahaya dhibaato aad u daran—oo u hoggaansamaya awaamiirta dowladda ama waxay halis ugu jiraan inay bartilmaameed u noqdaan carada Al-Shabaab.
Hindisaha dabagalka dowladda ee la billaabay 2023-ka, ayaa looga golleeyahay in lagu xakameeyo saameynta Al-Shabaab iyadoo la soo bandhigayo shabakadaha lacagaha baadda ah iyo dhaq-dhaqaaqyada howlgallada. Kooxdan ayaa la sheegay in ay bishiiba “canshuurta” ka ururiyaan meheradaha, iyaga oo dhaqaalahooda u geliya kacdoonkooda.
“Waxaa na dhex maray amarrada dowladda iyo hanjabaadaha xagjiriinta,” ayuu yiri milkiile dukaan oo codsaday in aan magaciisa la sheegin. Nolosheenna iyo nolosheenna ayaa khatar ku jirta.
Iyadoo Muqdisho ay u adkeysaneyso rabshadaha sii kordhaya, ciidamada ammaanka Soomaaliya ayaa guulo la taaban karo ka gaaray hoggaanka Al-Shabaab. Howlgallo qorsheysan oo dhacay bishii November ayaa tuulada Yaqla ee gobolka Shabeellaha Dhexe waxaa lagu cirib tiray 19 maleeshiyo ah oo ay ku jiraan taliyeyaal sare. Horaantii bishii Oktoobar, ciidamada ammaanku waxay ka takhaluseen hoggaamiyeyaasha heerka dhexe ee u dhow Kismaayo, taas oo hakad gelisay dhaqdhaqaaqyadii muhiimka ahaa ee maleeshiyada.
General Odowaa Yuusuf Raage, oo dhawaan dib loo soo celiyay Taliyaha Ciidanka Xoogga dalka Somaliya, ayaa wuxuu wacad ku maray in uu xoojin doono dagaalka ka dhanka ah Ururka Al Shabaab. Soo laabashadiisa ayaa ku soo beegantay iyadoo ciidamada Soomaaliya ay isku diyaarinayaan in ay si buuxda ula wareegaan ciidamada Midowga Afrika ee ku meel gaarka ah ee Soomaaliya (ATMIS), kaas oo la qorsheynayo in uu ka baxo bisha December.
“Howlgalladan waxay muujinayaan awoodda aan u leenahay inaan burburino shabakadaha Al-shabaab,” ayuu yiri Jeneraal Raage.
Marka laga soo tago kacdoonka, Soomaaliya waxaa soo food saartay khilaaf siyaasadeed. Jubaland, dib u doorashadii madaxweyne Axmed Maxamed Islaam “Madoobe” ee loo maray hab doorasho dadban ayaa xiisad ka dhex dhalisay dowladda federaalka oo u ololeyneysa doorasho qof iyo cod ah. Iska hor imaad u dhaxeeyay ciidamada dowladda federaalka iyo kuwa maamul goboleedyada ee ka dhacay Raas-kambooni ayaa sare u qaaday cabsida laga qabo in qalqal kale uu dhaco.
Dhinaca kale, Somaliland ayaa 13-kii bishii November si nabad ah uga qabsoontay doorashooyinkii tooska ahaa ee madaxtooyada, taas oo muujinaysa farqi weyn. Musharaxa xisbiga Waddani C/raxmaan Maxamed C/laahi “Cirro” ayaa guul la taaban karo ka soo hooyay, inkastoo doorashooyinkii ay ka reebeen gobolada Sool iyo Sanaag oo lagu muransanaa, taasoo hoosta ka xariiqday muran dhuleed.
Xogta ACLED ayaa muujineysa baaxadda caqabadaha Soomaaliya, iyadoo 306 dhacdo rabshado siyaasadeed ah iyo 579 dhimasho ah la diiwaan geliyay intii u dhaxeysay bilihii Oktoobar iyo Nofembar.
Leave a Reply